ใช้หน้ากากอนามัยและล้างมือ อย่างไรให้ถูกวิธี

ใช้หน้ากากอนามัยและล้างมือ อย่างไรให้ถูกวิธี

เรื่องโดย ศ.พญ.กนกวลัย กุลทนันทน์

ในช่วงเวลาที่ทั่วโลกเข้าสู่ภาวะวิกฤติ จากการติดเชื้อโควิด-๑๙ (COVID-19) ถือเป็นโรคติดต่ออันตราย ซึ่งประชาชนทุกคนต่างต้องระมัดระวังตนเองเป็นอย่างมาก เพื่อป้องกันมิให้ได้รับเชื้อเข้าสู่ร่างกาย ทั้งทางเดินหายใจหรือจากการสัมผัสถูกสารคัดหลั่งจากผู้ป่วย

การป้องกันตนเองประกอบไปด้วยการล้างมือบ่อยๆ ด้วยสบู่หรือแอลกอฮอล์เจล และการใส่หน้ากากอนามัย ซึ่งในเวลานี้ประชาชนต่างดูแลตนเองอย่างระมัดระวัง แต่หากป้องกันตัวเองแบบผิดวิธี นอกจากจะไม่สามารถป้องกันโรคติดต่อได้แล้ว ยังส่งผลให้เกิดผลเสียข้างเคียงได้อีก

หน้ากากอนามัย ใช้อย่างไร

หลักการใส่หน้ากากอนามัยอย่างถูกวิธี ต้องเน้นความสะอาดของหน้ากากอนามัย ซึ่งมีหน้าที่ป้องกันไม่ให้เชื้อจากผู้ป่วยติดต่อสู่ผู้อื่น และยังป้องกันมิให้มีการรับเชื้อจากผู้ป่วยเข้าสู่ร่างกายเราเช่นกัน

ดังนั้น หน้ากากอนามัยที่ดีจะต้องมีความสะอาด ได้มาตรฐานสามารถป้องกันเชื้อโรคจากสารคัดหลั่งจากผู้ป่วยได้

การซื้อหน้ากากอนามัยจะต้องหาซื้อจากแหล่งที่เชื่อถือ ถูกหลักการป้องกันโรค และเมื่อมีการสัมผัสถูกสารคัดหลั่งจากผู้ป่วยแล้ว ไม่ควรนำกลับมาใช้อีก ควรเปลี่ยนเป็นอันใหม่ที่สะอาดเพื่อความปลอดภัย

ทุกครั้งที่ทิ้งหน้ากากอนามัยควรทราบว่า หน้ากากชนิดไหนซักได้หรือซักไม่ได้ เช่น หน้ากากที่ตัดเย็บมาจากผ้าสามารถนำมาซักได้ ควรใส่วันต่อวัน วักและตากแดดทุกวัน ต่างจากหน้ากากอนามัยที่เป็นหน้ากากทางการแพทย์ (Surgical mask) การซักจะทำให้ความสามารถป้องกันเชื้อลดลงอย่างมาก

 

ล้างมืออย่างไรไม่ทำลายผิวมือ

ช่วงโควิด-๑๙ (COVID-19) ระบาด พบว่าหลายๆคน มีผิวมือและนิ้วมือแตกแห้ง เนื่องจากพวกเรามีความจำเป็นต้องล้างมือบ่อยขึ้นและใช้แอลกอฮอล์ ๗๐% แทบจะตลอดเวลา

จึงขอแนะนำวิธีการล้างมือให้ถูกวิธีร่วมกับการใส่หน้ากากอนามัยและมีระยะห่างระหว่างบุคคล โดยเฉพาะเรื่องของการเว้นระยะห่าง (Social distancing) เป็นวิธีป้องกันการแพร่กระจายไวรัสได้ดีที่สุด แต่การล้างมือถ้าแค่ผ่านน้ำ เอามือถูสบู่แบบปกติไม่เพียงพอที่จะฆ่าเชื้อได้

การใช้สารล้างชำระล้าง ไม่ว่าจะเป็นสบู่ธรรมดาหรือสบู่ฆ่าเชื้อก็ได้ ไม่จำเป็นต้องเป็นน้ำอุ่น

น้ำอุณหภูมิปกติก็ได้ แต่ต้องใช้เวลานานพอที่จะฆ่าเชื้อทัน คือ ๒๐ วินาที หรือถ้าไม่ได้จับเวลาให้ร้องเพลงแฮปปี้เบิร์ดเดย์หรือเพลงช้างไปด้วย ๒ รอบ หลังล้างมือควรเช็ดให้แห้งด้วยกระดาษ หรือผ้าส่วนตัวไม่ควรใช้ร่วมกับผู้อื่น

ส่วนแอลกอฮอล์นั้นในสภาวะที่เราไม่สามารถล้างมือถูสบู่ได้ เราสามารถใช้แอลกอฮอล์ ๗๐% เคลือบมือได้

การใช้ “เจลล้างมือแอลกอฮอล์” ที่ถูกต้องจริงๆ สามารถใช้บ่อยครั้งได้เท่าที่ต้องการเหมือนกับการล้างมือด้วยสบู่และน้ำ

ในการใช้เจลล้างมือแอลกอฮอล์ให้ได้ผลดีมีประสิทธิภาพนั้น ต้องใช้ในจำนวนที่ไม่น้อยเกินไปประมาณ ๓-๕ ซีซี กดลงฝ่ามือแล้วถูให้ทั่วทั้งฝ่ามือหลังมือ และข้อมือให้ชุ่ม เหมือน ๗ ขั้นตอนของการล้างมือ แล้วปล่อยให้มือแห้งไปตามอากาศเอง โดยห้ามเช็ดเจลออกเด็ดขาด ระยะเวลาในการใช้เจลควรอยู่ที่ ๑๕-๒๐ วินาที

ขอเน้นว่าแอลกอฮอล์ต้องอย่างน้อย ๗๐% ถึงจะฆ่าเชื้อได้ แต่ถ้าเปอร์เซ็นต์สูงมากไปก็ไม่ดี เนื่องจากแอลกอฮอล์ระเหยได้เร็ว ทำให้เวลาฆ่าเชื้อไม่พอและระคายเคืองต่อผิวหนัง

“การล้างมือถ้าแค่ผ่านน้ำ เอามือถูสบู่แบบปกติ ไม่เพียงพอที่จะฆ่าเชื้อได้”

 

๗ ขั้นตอน การล้างมือ ควรหัดให้เป็นนิสัย

๑.ฝ่ามือถูฝ่ามือ

๒.ฝ่ามือถูหลังมือและซอกนิ้ว

๓.ฝ่ามือถูฝ่ามือและนิ้วถูซอกนิ้ว

๔.หลังนิ้วถูฝ่ามือ

๕.ถูนิ้วหัวแม่มือโดยรอบด้วยฝ่ามือ

๖.ปลายนิ้วมือถูขวางฝ่ามือ

๗.ถูรอบข้อมือ

(สมาคมแพทย์ผิวหนังแห่งประเทศไทยตระหนัก ถึงความท้าทายที่ยิ่งใหญ่ ที่เราทุกคนมีส่วนช่วยสกัดกั้น การแพร่ระบาดของการติดเชื้อโควิด-๑๙ ไม่ให้หนักหน่วงไปกว่านี้ และได้จัดทำคลิปวิดีโอรณรงค์การป้องกันโควิด-๑๙ ให้แก่ประชาชนทั่วไป COVID-๑๙ Fighting By DST โดยคณะแพทย์ผู้ทรงคุณวุฒิและกรรมการบริหารสมาคมแพทย์ผิวหนังแห่งประเทศไทยสามารถรับชมลิงค์ https://youtu.be/z3w2Rr6nfVw โรคผิวหนังที่ไม่เร่งด่วนสามารถดูแลตัวเองที่บ้าน หรือหากไม่แน่ใจ สอบถามที่เฟซบุ๊กแฟนเพจ “ครบเครื่องเรื่องผิวหนัง” สมาคมแพทย์ผิวหนังแห่งประเทศไทย https://www.facebook.com/allaboutskin.thaiderm456)

วารสารหมอชาวบ้าน ฉบับที่ 502 ปีที่ 42 กุมภาพันธุ์ 2564

ข้อมูล https://www.dmh.go.th/news/view.asp?id=2392


Line

คะแนนโหวต :
StarStarStarStarStar